ΜΕΡΕΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΡΑΓΟΥΔΟΥΝ ΤΑ ΚΑΛΑΝΤΑ

ΣΤΟΛΙΣΜΟΣ ΣΤΟΥΣ ΑΝΔΡΟΝΙΑΝΟΥΣ

ΣΤΟΛΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΚΥΜΗ

Η ΦΑΤΝΗ ΤΩΝ ΚΟΝΙΣΤΡΩΝ

Η ΦΑΤΝΗ ΤΟΥ ΟΞΥΛΙΘΟΥ
Η ΦΑΤΝΗ ΤΟΥ ΑΥΛΩΝΑΡΙΟΥ
Η ΦΑΤΝΗ ΤΗΣ ΑΜΑΡΥΝΘΟΥ
Η ΦΑΤΝΗ ΤΗΣ ΕΡΕΤΡΙΑΣ

Προπαραμονή Χριστουγέννων, ξεκινήσαμε για το χωριό. Είχε ήδη νυχτώσει όταν φθάσαμε στην Ερέτρια. Αφεθήκαμε να απολαμβάνουμε στην υπόλοιπη διαδρομή μας, το Χριστουγεννιάτικο διάκοσμο των σπιτιών και των Δήμων. Βλέπεις οι χριστουγεννιάτικες διακοσμήσεις συμβάλλουν στην εορταστική ατμόσφαιρα των ημερών και προσφέρουν χαρά και καλή διάθεση σε μικρούς και μεγάλους. Διάφορα στολίδια, φωτάκια πολύχρωμα που άλλα αναβόσβηναν και άλλα όχι, αστέρια μικρά και μεγάλα, Αη Βασίληδες, κεριά, δένδρα ψεύτικα και αληθινά, φάτνες, καραβάκια. Οι αποχρώσεις και η ποικιλία των στολιδιών ξεπερνούσε κάθε φαντασία.
Μείναμε εντυπωσιασμένοι με το στολισμό της Αμαρύνθου και κάποιων σπιτιών που με πολλή φαντασία είχαν δημιουργήσει μια πανδαισία χρωμάτων. Βέβαια δεν έλειπαν και οι κακόγουστοι στολισμοί για το γούστο μας και την αισθητική μας πάντα.
Πέμπτη 24 Δεκεμβρίου, πρωί – πρωί απολάμβανα το καφεδάκι μου, δίπλα στο τζάκι, με τις φλόγες να παιγνιδίζουν με τα χρώματα, τα ξύλα να μου σιγομουρμουρίζουν διάφορους σκοπούς και το μάτι να φεύγει μέσα από το τζάμι της μπαλκονόπορτας μακριά στον ορίζοντα αγναντεύοντας την ανατολή.
Οι αναμνήσεις ξύπνησαν μέσα μου. Πιτσιρικάδες ανεβοκατεβαίναμε τα καλντερίμια του χωριού τραγουδώντας τα κάλαντα για εισπράξουμε λίγες δραχμούλες ή ένα γλυκό. Ακόμη αντηχούν στ΄ αυτιά μου οι φωνές μας που αντιλαλούσαν στις γύρω πλαγιές, άλλες καλές και άλλες λίγο παράφωνες, τραγουδώντας την παραμονή των Χριστουγέννων:

«Χριστούγεννα Πρωτούγεννα πρώτη γιορτή του χρόνου,
για βγείτε δείτε μάθετε πως ο Χριστός γεννιέται,
γεννιέται κι ανατρέφεται στο μέλι και στο γάλα.
Το μέλι τρων΄ οι άρχοντες το γάλα οι αφεντάδες
και στο μελισοπόταμο αλούζονται οι κυράδες.
Κυρά ψιλή κυρά λιγνή κυρά καμπανοφρύδα
σαν αλουσθείς και χτενισθείς και πας στην εκκλησία
θα δεις τον ήλιο πρόσωπο και το φεγγάρι αστέρι».
Και οι μικρότεροι:
Κου-κου-κου καν΄ ο κόκορας κα-κα-κα καν΄ η κότα,
δωσ΄ μου την πενταρούλα μου να φύγ΄ από την πόρτα।

Τα «ρεβεγιόν» δεν τα γνωρίζαμε. Τα καφενεία υποδεχόντουσαν τους άνδρες για να παίξουν το καθιερωμένο χαρτί, ενώ οι νοικοκυρές μαζευόντουσαν για να φτιάξουν το μπακλαβά και τα άλλα γλυκά. Η τηλεόραση δεν είχε μπει ακόμη στα σπίτια μας, για να μας καθηλώνει με τις εορταστικές φαντασμαγορικές φιέστες.
Ο Άη Βασίλης δεν υπήρχε να μας φέρει εντυπωσιακά παιγνίδια. Μόνο η φιγούρα της μητέρας μας ερχόταν μεσάνυχτα της Πρωτοχρονιάς που ράντιζε το σπίτι με ένα κλαρί ελιάς με το αμίλητο νερό και μας ευχόταν «σιδεροκέφαλος», κτυπώντας μας ελαφρά στο μέτωπο με το βαρύ κλειδί του κατωγιού.
Τα δένδρα φορούσαν τα καλά τους με τα υπέροχα σχέδια που σχημάτιζαν οι νιφάδες του χιονιού στα κλαδιά τους, χωρίς πολύχρωμα φωτάκια ή άλλα στολίδια.
Η γειτονιές μοσχοβολούσαν από τα γλυκά και τα φαγητά που οι νοικοκυρές η μία μετά την άλλη έψηναν στους φούρνους που υπήρχαν.
Η καμπάνα της εκκλησίας κτυπούσε χαρμόσυνα για να μας φέρει το μήνυμα της γέννησης του Χριστού πολύ πρωί και με το χάραμα της ημέρας γυρίζαμε στο σπίτι όπου μοσχομύριζε από τις λιχουδιές που είχε ετοιμάσει η νοικοκυρά του σπιτιού.
Να τα πούμε; Μια παιδική φωνή με προσγείωσε στην πραγματικότητα. Και πριν προφθάσω να απαντήσω οι παιδικές φωνές από μια χορωδία τριών παιδιών άρχισαν να τραγουδούν μελωδικά και με ρυθμό τα κάλαντα. Μέχρι το μεσημέρι ήρθαν και άλλα παιδιά δυο – δυο, τρία - τρία και τραγούδησαν τα κάλαντα, όπως αυτά τα ήξεραν.
Το απόγευμα μια κουστωδία από παιδιά του χωριού ήρθαν και μας τα είπαν. Με τα κόκκινα σκουφάκια τους και στο χέρι κρατώντας τριγωνάκια και με τη συνοδεία ενός ακορντεόν, ανηφόριζαν από την Εκκλησία, με γέλια και χαρά. Τα υποδεχθήκαμε με χαρά και κείνα με τη σειρά τους μας τραγούδησαν τα κάλαντα.
Παρασκευή, ανήμερα των Χριστουγέννων και ο ήχος της καμπάνας μας ξύπνησε από τις πεντέμιση η ώρα. Χριστούγεννα σήμερα και οι υπέροχοι ύμνοι που ακούστηκαν στην εκκλησία γέμισαν την ψυχή μας με θρησκευτική κατάνυξη. Οι εικόνες της Γέννησης του Θεανθρώπου πέρασαν από μπροστά μας η μία μετά την άλλη, εικόνες που μας κάνουνε να αισθανόμαστε και να νοιώθουμε αληθινά τι είναι η Γέννηση του Χριστού.
Χριστούγεννα। Στο μυαλό μας έρχονται τα λόγια του ποιητή Γεωργίου Δροσίνη ο οποίος οραματίζεται τη Γέννηση του Θεανθρώπου απλά, καθημερινά, με τη φύση και τους απλούς καθημερινούς ανθρώπους να συμμετέχουν σ’ αυτή।

«Στην άγια Νύχτα τη Χριστουγεννιάτικη λυγούν τα πόδια
Και προσκυνούν γονατιστά τη φάτνη τους τ’ άδολα βόδια.
Κι’ ο ζευγολάτης ξάγρυπνος θωρώντας τα σταυροκοπιέται
Και λέει με πίστη απ’ της ψυχής τα’ απόβαθα «Χριστός γεννιέται»
Την άγια νύχτα τη Χριστουγεννιάτικη, κάποιοι ποιμένες
ξυπνούν από φωνές ύμνων μεσούρανες, στη γη σταλμένες.
Κι ακούοντας τα ωσαννά απ' αγγέλων στόματα στο σκόρπιο αέρα,
το διαλαλούν σε χειμαδιά λιοφώτιστα με τη φλογέρα.
Την άγια νύχτα τη Χριστουγεννιάτικη - Ποιος δεν το ξέρει ;
Των μάγων κάθε χρόνο τα μεσάνυχτα λάμπει τ' αστέρι.
Κι όποιος το βρει μεσ' τ' άλλα αστέρια ανάμεσα και δεν το χάσει,
σε μια άλλη Βηθλεέμ ακολουθώντας το μπορεί να φτάσει.

ή το ποίημα του Κωστή Παλαμά που εκφράζει τον πόθο του τη στιγμή της γέννησης του Θεανθρώπου και ορίζει με τον τρόπο του το μεγάλο γεγονός :

"Νάμουν του στάβλου έν' άχυρο, ένα φτωχό κομμάτι
την ώρα π' άνοιγ' ο Χριστός στον ήλιο του το μάτι.
Να ιδώ την πρώτη του ματιά και το χαμόγελό του,
το στέμμα των ακτίνων του γύρω στο μέτωπό του.
Να λάμψω από τη λάμψη του κι' εγώ σαν διαμαντάκι
κι' από τη θεία του πνοή να γίνω λουλουδάκι.
Να μοσκοβοληθώ κι' εγώ από την ευωδία,
που άναψε στα πόδια του των Μάγων η λατρεία.
Νάμουν του στάβλου ένα άχυρο ένα φτωχό κομμάτι
Την ώρα π' άνοιγ' ο Χριστός στον ήλιο του το μάτι."

Μετά τη Θεία Λειτουργία απολαύσαμε το καφεδάκι μας στα καφενεία του χωριού, παρέα με τους ντόπιους και τους λιγοστούς συμπατριώτες μας που είχαν έρθει από τις μεγάλες πόλεις να περάσουν τις Άγιες ημέρες των Χριστουγέννων στο χωριό।

Ο καιρός θαυμάσιος, καλοκαιρινός, προσφερόταν για περιπάτους γύρω από το χωριό, στην Κύμη, στην Παραλία. Δειλά – δειλά οι πρώτοι κρίνοι του χειμώνα είχαν κάνει την εμφάνισή τους
Χριστούγεννα. Η πιο ανθρώπινη και καλοσυνάτη γιορτή, γιορτή ζεστασιάς και ειρήνης, πανανθρώπινη, που γιορτάζεται σε όλα τα πέρατα του κόσμου.
Κυριακή 27 η μέρα του γυρισμού. Φορτωμένοι με τις εικόνες που μαζέψαμε από τις σύντομες εορταστικές διακοπές στο χωριό, πήραμε το δρόμο του γυρισμού. Δεν μας ένοιαζε, γρήγορα θα ξαναβρεθούμε στο χωριό, να συνεχίσουμε τη συλλογή των εικόνων που προσφέρει η φύση και να υποδεχθούμε το νέο χρόνο που μας έρχεται.