ΠΑΝΑΓΙΑ ΛΙΑΟΥΤΣΑΝΙΣΣΑ

Από τις εορταστικές εκδηλώσεις στην Παναγία τη Λιαουτσάνισσα στην Κύμη, όπως καταγράφηκε στον τύπο αρχές του 20ου αιώνα.

ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ περιόδου 1909 - 1912

(Άρθροτου εκ Καλαβρύτων Γυμνασιάρχη Μ. Α. ΔΕΚΑΖΟΣ εκ Καλαβρύτων)

Θυσίαι ταύρων εν Κύμη

Μεγαλοπρεπεστέρα δ’ όμως είναι η θυσία βοών εν Κύμη. Και ενταύθα είναι ναός της Θεοτόκου, ης η μνήμη εορτάζεται τη 15 Αυγούστου.

Ολίγω προ της εορτής προκαλούνται υπό του Δημάρχου και άλλων προκρίτων έρανοι των πανταχού Κυμαίων και των πέριξ χωρικών, οίτινες ανέρχονται εις αρκετόν ποσόν. Διά τούτο αγοράζονται 10 – 15 βόες παχύτατοι και ευτραφέστατοι, οίτινες την παραμονήν παρουσιάζονται. Την αυτή δ’ ημέραν ιερείς περιέρχονται την κώμην συνάγοντες εράνους των κατοίκων εις ξύλα, κρόμμυα, έλαιον και σκόροδα, άτινα θα χρησιμεύσωσι διά την Παρασκευή του στυφάδου. Στουφάτο (ιταλ. Stufato) λέγεται φαγητόν, παρασκευαζόμενον εκ βοείου κρέατος, μετ’ ελαίου, όξους, σκορόδων και κρομμύων.

Τα κοράσια της κώμης προθύμως παρέχουσι την βοήθειαν αυτών εις τα μαγειρικάς εργασίας, προ δε της λειτουργίας επί εκατόν και ενός λεβήτων βράζουσι τα τεμάχια των θυμάτων. Ο αριθμός των βοών είναι αληθώς ποικίλος αλλ’ ο των λεβήτων απολύτως ακριβής, θεωρουμένου απαισίου του μείζονος ή ελάσσονος αριθμού.

Μετά το τέλος της λειτουργίας παρατίθεται κοινή τράπεζα παρακαθημένων συνήθως άνω των πεντακισχιλίων δαιτυμόνων.

Ατυχώς μακράν επιστημονικών κέντρων βιούντες και μη έχοντες επαρκή χρόνον, ίνα μεταβαίνοντες επί τόπου συμπληρώσωμεν την μελέτην ημών, βαθύτερον εξετάζοντες και συμπληρούντες τα γινόμενα, επιφυλασσόμεθα εις άλλοτε πολλά τοιαύτα παραβάλλοντες να περιλάβωμεν ότι κοινόν.

Μ. Α. ΔΕΚΑΖΟΣ Εν Καλαβρύτοις Γυμνασιάρχης

(ΑΡΘΡΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΚΥΜΗ 29 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1904)

Η ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ ΤΗΣ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

Θα παρηρχόμουνα ίσως εν σιγή τα τελεσθείσης την 15 τ.μ. πανηγύρεως καθότι πολλά εγράφησαν επανειλημένως πολύ ορθώς δε ο αγαπητός ημών Δήμαρχος εν τη προκηρύξει αυτού προς τους συνδημότες του, δημοσιευθείση εν τη συναδέλφω «Ηχώ Κύμης» εξέθηκεν τα του σκοπού αυτής, καταδηλών τας εκ ταύτης ωφελείας, αν μη η πλήρης καθ’ όλα τάξις και η εν γένει κατά την τέλεσιν αρμονία επέβαλλεν ημίν ίνα χρονογραφικώς, εν συντομία εκτιθέμενοι τα κατ’ αυτήν ποιησώμεθα έτι εύφημον μνείαν των εις την πλήρη επιτυχίαν της πανηγύρεως συντελεσάντων.

Η Ιεροτελεστία εν πλήρει κατανύξει και ευλαβεία ετελέσθη εν συρροή απειροπλήθους κόσμου, συρρεύσαντος εκ πάντων των γειτονικών χωρίων, προσέτι δε και εν Σκύρου και εκ Λαυρίου, και παντός ετέρου μέρους, ένθα οι συμπολίται ημών διασπαρμένοι ευρίσκονται, αναζητούντες καλλιτέραν τύχην εν τω αγώνι της ζωής.

Μετά το πέρας της θείας λειτουργίας υπό το ανάκρουσμα της μουσικής μετά των εκ Λαυρίου συμπολιτών μας ελθούσης, οι ιερείς περιέφεραν τας εικόνας της Παναγίας εκ του μέρους, ένθα εμαγειρεύοντο καθ’ όλην την νύκτα τα φαγητά, ένθα εψάλησαν καταλλήλως αι προσήκουσαι ευχαί.

Ημήσεισν ώραν μετά ταύτα εν απεριγράπτω ενθουσιασμώ και ευθυμία διενεμήθησαν εις τον ανά τους κάτωθι της εκκλησίας αγρούς εγκατεσπαρμένον κόσμον άρτος και φαγητά, εν μεγάλη αφθονία, εντός ολίγου δε είχε τις προ των οφθαλμών αυτού το μαγαλοπρεπές θέαμα της πανδαισίας υπερπεντακισχιλών ανθρώπων.

Άσματα, χοροί υπό τους ήχους της μουσικής και λοιπών εγχόρδων οργάνων, απεδίδονται εκείθεν εν ακρατήτω ευθυμία, η δε χαρά ανεκλάλητος ήτο ζωγραφισμένη επί των προσώπων απάντων, αδιακρίτως τάξεως και ηλικίας και φύλλου, ιδίως δε επί των εκ Λαυρίου ελθόντων συμπολιτών ημών και εκ Σκύρου, οι οποίοι πάντοτε ιδιάζουσαν προσδίδουσι ζωήν κατ’ έτος εις την πανήγυριν της πόλεώς μας.

Μετά 3 – 4 ώρας άπαν το πλήθος τούτο ήρξαντο ανερχόμενον, συνεκεντρώθη δε εις την πλατείαν του Αγίου Αθανσίου, ένθα εγένετο μέγας χορός, παιανιζούσης της μουσικής, διαρκέσας μέχρι της νυκτός, εκείθεν δε εν πλήρη τάξει και ησυχία διεσκορπίσθη ανά πάσαν την πόλιν, ήτις καθ’ όλην την νύκτα αντήχει εκ της ευθυμίας, προσδίδουσα εξαιρετικώς εξόχως ωραίον θέαμα.

Αι εκ της πανηγύρεως εντυπώσεις υπήρξεν εφέτος εκτάκτως εξαιρετικαί ιδίως δε εις τους ξένους επισκέπτας, αναχωρήσαντας εν απεριγράπτω ενθουσιασμώ εξ ων αφορμώμενοι, συγχαίροντες επί τούτοις τους αείποτε σχόντας την πρωτοβουλίαν, μίαν αναπέμπομεν ευχήν την συνέχισιν της πανηγύρεως, την οποίαν άπας ο κόσμος απεριφράστως θέλει, και ήτις μόνη καθ’ όλον το ενιαύσιον διάστημα ποικίλει ούτως ειπείν την μονοτονίαν της ζωής εν τη ημετέρα κοινωνία.